Σύντομη Βιογραφία του Abdullah Ocalan

Ο Abdullah Öcalan, τον οποίο οι Κούρδοι αποκαλούν με τρυφερότητα Apo («θείο» στα κουρδικά), γεννήθηκε στις 4 Απριλίου του 1949, από μια φτωχή οικογένεια στο χωριό Amara (τουρκική ονομασία: Ömerli), στην επαρχία Urfa, στο Βόρειο («τουρκικό») Κουρδιστάν. Συνολικά, ήταν έξι αδέρφια (τρια κορίτσια και τρία αγόρια).

Κατά τα έτη 1969 και 1970 εργάστηκε ως υπάλληλος κτηματολογίου στο Amed (τουρκική ονομασία: Diyarbakir) και στην Κωνσταντινούπολη. To 1970 εισάγεται στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης, για να μεταπηδήσει, ένα χρόνο αργότερα, στη σχολή Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Άγκυρας.

To 1972, όντας ακόμη φοιτητής, συνελήφθη και εξέτισε ποινή φυλάκισης αρκετών μηνών.

Η πρώτη ημερομηνία ορόσημο στη ζωή του -η «δεύτερή του γέννηση», όπως ο ίδιος την αποκαλεί- ήταν η 27η Νοεμβρίου του 1978, οπότε, μαζί με μια ομάδα φίλων του, σε ένα τεϊοποτείο στο χωριό Fis, κοντά στο Lice του Amed, ίδρυσε το PKK (Partîya Karkerên Kurdistanê), το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν.

Το 1979, διαισθανόμενος το επικείμενο στρατιωτικό πραξικόπημα της επόμενης χρονιάς, εγκατέλειψε την Τουρκία μαζί με μια ομάδα συντρόφων του, για να περάσει στο Δυτικό («συριακό») Κουρδιστάν, την επονομαζόμενη Rojava. Ο πρώτος του σταθμός σε αυτή τη διαδρομή ήταν το Κόμπανι, η ηρωϊκή πόλη που αντιστάθηκε στην πολιορκία του Ισλαμικού Κράτους το 2014.

Στα πρώτα χρόνια της παραμονής του στη Rojava, ο Ocalan συνέγραψε τις πρώτες θεωρητικές του μελέτες πάνω στο κουρδικό ζήτημα. Συνολικά έχει συγγράψει πάνω από εξήντα βιβλία στη ζωή του - δώδεκα εκ των οποίων μετά τη σύλληψή του, το 1999, μέσα στη φυλακή.

Στο δεύτερο συνέδριο του PKK, που πραγματοποιήθηκε το 1982 στη Συρία, αποφασίστηκε ότι έπρεπε να γίνουν οι προετοιμασίες για την ανάληψη στρατιωτικής δράσης. Δημιουργήθηκαν καμπς εκπαίδευσης και ομάδες στάλθηκαν στο τουρκικό Κουρδιστάν, για να πραγματοποιήσουν επαφές με το ντόπιο πληθυσμό. Πράγματι, στις 15 Αυγούστου του 1984, το PKK έκανε την πρώτη του ένοπλη επίθεση σε στρατιωτικούς στόχους στο Bakur («Βορράς» στα κουρδικά - η ονομασία του τουρκικού Κουρδιστάν), υπό την ηγεσία του Mahsum Korkmaz.

Αρχής γενομένης το 1993, η οργάνωση έχει κηρύξει αρκετές, μονομερείς καταπαύσεις του πυρός, σε μια προσπάθεια ανεύρεσης μιας πολιτικής λύσης στο κουρδικό ζήτημα. Στις 9 Οκτωβρίου του 1998, εν μέσω μίας από αυτές τις καταπαύσεις του πυρός, ο Ocalan εκδιώκεται από τη Συρία, μετά από σχεδόν είκοσι χρόνια. Τότε ξεκίνησε η μεγάλη περιπέτεια του, η τετράμηνη περιπλάνησή του στους ουρανούς της Ευρώπης, προς αναζήτηση πολιτικού ασύλου. Η συνέχεια γνωστή: καμία χώρα δεν επέδειξε την τόλμη να προσφέρει άσυλο στον ηγέτη του κουρδικού λαού και, έτσι, κατόπιν μιας διεθνούς συνωμοσίας, ο Abdullah Ocalan απάγεται από την ελληνική πρεσβεία στην Κένυα και καταλήγει στο νησί-φυλακή Ιμραλί του Μαρμαρά, στις 15 Φλεβάρη του 1999.

Στις 19 Ιουνίου του ιδίου έτους, μετά από μία δίκη-παρωδία, καταδικάζεται σε θάνατο δι'απαγχονισμού. Η ποινή του μετατρέπεται σε ισόβια φυλάκιση, χωρίς δυνατότητα αναστολής, το 2002, στα πλαίσια της προσπάθειας της Τουρκίας να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 2003, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κατέληξε ότι η δίκη του δεν ήταν δίκαιη, λόγω περιορισμών στην υπεράσπιση, και ζήτησε από την Τουρκία επανάληψή της, κάτι που δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.

Για δέκα ολόκληρα χρόνια, έως το 2009, υπήρξε ο μοναδικός κρατούμενος στις Κλειστές Φυλακές Υψηλής Ασφάλειας του νησιού Ιμραλί, φρουρούμενος από 1000 Τούρκους στρατιώτες. Το 2009 μεταφέρθηκαν στο νησί άλλοι τρεις κρατούμενοι.

Μέσα στη φυλακή, με λίγα μέσα (ακόμη και τα βιβλία που μπορεί να έχει ταυτόχρονα στη διάθεσή του είναι περιορισμένα), ο Ocalan έχει γράψει εκτενώς για διάφορα θέματα, για φιλοσοφία, για ιστορικά και κοινωνικά θέματα, και, φυσικά, για το κουρδικό ζήτημα σε πολιτικό επίπεδο, πάντα στην αναζήτηση μιας ειρηνικής λύσης. Βασικός πυλώνας της φιλοσοφίας του και των γραπτών του είναι η ελευθερία, η ουσιαστική ελευθερία: του ανθρώπου, των λαών, της γυναίκας. Επηρεασμένος και από τον Αμερικανό φιλόσοφο Murray Bookchin, ξεκίνησε τη μεγάλη του μετατόπιση προς αυτό που αποκαλεί «δημοκρατικό πολιτισμό» και το χτίσιμο της ιδέας του Δημοκρατικού Συνομοσπονδισμού, ενός μη κρατικού πολιτικού συστήματος: πάνω στο νησί-φυλακή Ιμραλί συνετελέστηκε η «τρίτη του γέννηση», όπως την αποκαλεί.

Αυτή είναι και η βάση του πολιτικού οικοδομήματος της Rojava. Ο Abdullah Ocalan είναι ο ιδεολογικός ηγέτης και ο αρχιτέκτονας του «τρίτου δρόμου» των Κούρδων, που, εν μέσω του συριακού εμφυλίου, μαζί με τους λαούς της περιοχής τους, πραγματοποιούν το μεγάλο κοινωνικό πείραμα της Δημοκρατικής Αυτοδιοίκησης της Βόρειας και Ανατολικής Συρίας.

Μια εξόχως σημαντική περίοδος υπήρξε το διάστημα μεταξύ 2013 και 2015. Τον Ιανουάριο του 2013 ξεκίνησε μια σειρά από συνομιλίες μεταξύ του Κούρδου ηγέτη, του PKK και του τουρκικού κράτους, στην κατεύθυνση αναζήτησης μιας ειρηνικής-πολιτικής λύσης στο κουρδικό ζήτημα. Οι συνομιλίες συνεχίστηκαν για δύο χρόνια και ήταν η πρώτη φορά, μετά το 1999, που ο Abdullah Ocalan εμφανίστηκε, μέσω φωτογραφιών, στο ευρύ κοινό: με γκρίζα μαλλιά πια, αλλά πάντα με τη δυναμική του μεγάλου ηγέτη.

Οι συνομιλίες κατέρρευσαν τον Απρίλιο του 2015, οπότε ξεκίνησε ένα καινούργιο κύμα βίας εκ μέρους του κράτους και η απομόνωση του Ocalan επανήλθε ακόμη πιο έντονη από πριν.

Στις 8 Νοεμβρίου του 2018, η βουλευτής του HDP, Leyla Güven, ξεκινάει μια επ'αόριστον απεργία πείνας μέσα από τη φυλακή όπου βρίσκεται, απαιτώντας τον τερματισμό της σκληρής απομόνωσης στην οποία υπόκειται ο Ocalan. Η απεργία πείνας επεκτείνεται και σε άλλους κρατούμενους, ξεπερνά τα σύνορα των φυλακών και τελικά συμμετέχουν σε αυτήν όχι μόνο Κούρδοι πολιτικοί κρατούμενοι, αλλά και ακτιβιστές σε πολλές χώρες του κόσμου. Η νίκη αυτής της ηρωϊκής πράξης αντίστασης επισφραγίστηκε με την παροχή άδειας, στις αρχές του 2019, στον αδερφό του Ocalan, Mehmet, προκειμένου να επισκεφθεί τον Κούρδο ηγέτη. Ωστόσο, οι απεργίες πείνας συνεχίζονται και, λίγους μήνες αργότερα, το Μάιο του ιδίου έτους, επιτρέπεται και στους δικηγόρους του Ocalan να επισκεφθούν τον πελάτη τους, για πρώτη φορά μετά το 2011. Σε μία από αυτές τις συναντήσεις, ο Κούρδος ηγέτης ζητά να σταματήσει το μαζικό κύμα απεργιών πείνας, το οποίο έχει πλέον καταλήξει να αφορά περισσότερους από 8.000 ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Η έκκληση γίνεται αποδεκτή και οι απεργίες σταματούν στις 26 Μαϊου του 2019, οπότε και η Leyla Güven έκλεινε ακριβώς 200 μέρες χωρίς φαγητό.

Στην παρούσα φάση, ο Abdullah Ocalan βρίσκεται πάλι υπό καθεστώς πλήρους απομόνωσης από τον έξω κόσμο. Έχει πια συμπληρωθεί ένας χρόνος από την τελευταία φορά που είχε κάποια επικοινωνία: ένα σύντομο τηλεφώνημα με τον αδερφό του, Mehmet, στις 25 Μαρτίου του 2021 - το οποίο, μάλιστα, διακόπηκε ξαφνικά. Εδώ και έναν ολόκληρο χρόνο, κανένας - εκτός των δεσμοφυλάκων του και των συγκρατούμενών του - δεν είχε την οποιαδήποτε επαφή μαζί του.

Α.

Με πληροφορίες από το freeocalan.org και το ANF