Sırrı Süreyya Önder: "Ο Δημοκρατικός Συνομοσπονδισμός, το πιο ξεκάθαρο όραμα εν μέσω της αβεβαιότητας της Τουρκίας και της μεταβαλλόμενης συγκυρίας της Μέσης Ανατολής"

Η δέσμευση του Abdullah Öcalan για την επίλυση του κουρδικού ζητήματος και την προώθηση της περιφερειακής ειρήνης παραμένει σταθερή παρά τις δεκαετίες απομόνωσης. Σε μια αποκλειστική συνέντευξη στο Πρακτορείο Mezopotamya, το μέλος της αντιπροσωπείας του İmralı και βουλευτής του Κόμματος DEM, Sirrı Süreyya Önder, αποκάλυψε τα βασικά στοιχεία της προσέγγισης του Öcalan, που έχει τις ρίζες της στη θεωρία του για τον δημοκρατικό συνομοσπονδισμό. 

«Μέσα στις αβεβαιότητες της περιφερειακής πολιτικής, η θέση του Öcalan ξεχωρίζει ως η πιο ξεκάθαρη. Πρεσβεύει την υπέρβαση των συγκρούσεων, την προώθηση της συνύπαρξης και την προώθηση της δημοκρατικής διακυβέρνησης, ως δρόμο προς την ειρήνη». 

Η αντιπροσωπεία του Ιμραλί, συμπεριλαμβανομένων των Önder, Pervin Buldan και Ahmet Türk , έχει συναντήσεις με πολιτικά κόμματα και φυλακισμένους Κούρδους ηγέτες, συμπεριλαμβανομένων των Selahattin Demirtaş και Figen Yüksekdağ [ΣτΜ: η συμπρόεδρος του HDP μαζί με τον Demirtaş, την περίοδο 2014-2017]. Αυτές οι προσπάθειες ακολουθούν την οδηγία του Öcalan για τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων στην ειρηνευτική διαδικασία. 

Κρατική ασάφεια και αβέβαιες αποφάσεις 

Ο Önder περιέγραψε την τρέχουσα στάση του τουρκικού κράτους ως διφορούμενη, ταλαντευόμενη μεταξύ πιθανής συμφιλίωσης και συνεχιζόμενης σύγκρουσης. «Θα επιδιώξει το κράτος την ειρήνη με τους Κούρδους για να γίνει βασικός περιφερειακός παράγοντας ή θα επιλέξει την καταστολή και τις συγκρούσεις; Αυτό παραμένει το κεντρικό ερώτημα». Η αναποφασιστικότητα του κράτους συνέβαλε σε μια αίσθηση επιφυλακτικής αισιοδοξίας στο κουρδικό κοινό, το οποίο έχει αντλήσει μαθήματα από τις δεκαετίες του αγώνα.

Η συνέντευξη υπογράμμισε επίσης τη ρευστή δυναμική της πολιτικής της Μέσης Ανατολής. «Ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ισραήλ, το Ιράν, η Τουρκία, ούτε η Συρία έχουν ξεκάθαρη πορεία δράσης», σημείωσε ο Önder. Σε αυτό το πλαίσιο, η πρόταση του Öcalan για Δημοκρατικό Συνομοσπονδισμό —ένα πλαίσιο που δίνει έμφαση στην τοπική διακυβέρνηση, τη συμπερίληψη και τη συνύπαρξη— προσφέρει μια σταθερή και οραματική εναλλακτική.

«Συγκρατημένη αισιοδοξία» εν μέσω προκλήσεων 

Αν και αναγνώρισε τις ανησυχίες του κοινού σχετικά με τις πρόσφατες στρατιωτικές επιχειρήσεις, τους διορισμούς διαχειριστών [ΣτΜ: διορίστηκαν από το κράτος στο Κουρδιστάν, στη θέση των μετακινηθέντων -εκλεγμένων- Κούρδων δημάρχων] και τις επιθέσεις στην κουρδική αυτονομία, ο Önder τόνισε την ανθεκτικότητα της κουρδικής κοινωνίας. «Αυτή η συγκρατημένη αισιοδοξία αντανακλά τη σοφία και την εμπειρία ενός λαού που γνωρίζει ότι η ειρήνη απαιτεί συλλογική προσπάθεια», είπε.

Ο Önder ολοκλήρωσε τονίζοντας την κοινή ευθύνη για την ειρήνη. «Αυτή η διαδικασία δεν αφορά μόνο την επίλυση του κουρδικού ζητήματος – αφορά τη δημιουργία ενός μέλλοντος όπου όλοι οι λαοί της περιοχής θα μπορούν να συνυπάρξουν με ελευθερία και ασφάλεια. Το όραμα του Öcalan παρέχει τον πιο ξεκάθαρο δρόμο προς τα εμπρός».

ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ Sırrı Süreyya Önder:

Ερώτηση: Όλοι αναρωτιούνται: τι συμβαίνει και τι πρέπει να περιμένουμε στη συνέχεια;
Απάντηση: Το μόνο πράγμα που γνωρίζουμε αλλά το κοινό δεν γνωρίζει είναι το περιεχόμενο των συζητήσεων που έχουμε κάνει με τον Öcalan. Αυτές οι λεπτομέρειες θα δημοσιοποιηθούν επίσης μόλις η διαδικασία [η «διαδικασία συμφιλίωσης» που ξεκίνησε στις 28 Δεκεμβρίου] φτάσει σε ένα ορισμένο σημείο. Πέρα από αυτό, δεν γνωρίζουμε ούτε εμείς τίποτα για το μέλλον.

Ερ: Είναι φυσιολογική αυτή η αβεβαιότητα;
Απ: Δεν λέω ότι αυτή η αβεβαιότητα είναι φυσιολογική, αλλά δεν σχετίζεται με την ειλικρίνεια της διαδικασίας. Συνδέεται με τη συγκυρία [τις περιφερειακές εντάσεις και αλλαγές, ξεκινώντας από τον Οκτώβριο του 2023 της επίθεσης της Χαμάς, της κατοχής της Γάζας από το Ισραήλ, της γενοκτονίας, των επιθέσεων στον Λίβανο, της Χεζμπολάχ, από τις 26 Νοεμβρίου έως τώρα οι αλλαγές στη Συρία και η επιθετικότητα της Τουρκίας στη ΒΑ Συρία Αυτονομία υπό την ηγεσία των Κούρδων]. Όχι μόνο εμείς, αλλά όσοι κυβερνούν το κράτος και άλλοι παράγοντες στη Μέση Ανατολή λαμβάνουν επίσης διάφορα μέτρα για να μειώσουν την αβεβαιότητα για το μέλλον. Η διαδικασία στην οποία συμμετέχουμε είναι μόνο μία από τις πολλές αυτές προσπάθειες που στοχεύουν στη δημιουργία βάσης για την εξάλειψη της αβεβαιότητας.

Ερ.: Τα περισσότερα από τα θέματα που συζητούνται σήμερα σχετίζονται με τις περιφερειακές εξελίξεις. Ποιες είναι οι προτάσεις και οι αξιολογήσεις του Abdullah Öcalan σχετικά με αυτές τις εξελίξεις;
Απ: Προς το παρόν, ούτε οι Ηνωμένες Πολιτείες, ούτε το Ισραήλ, το Ιράν, η Τουρκία ή άλλοι παράγοντες στη συριακή σκηνή έχουν σαφήνεια για την πορεία που θα ακολουθήσουν. Η νέα κυβέρνηση στη Δαμασκό επίσης δεν έχει ξεκαθαρίσει τι θα κάνει ή πώς οραματίζεται μια αναδιαρθρωμένη Συρία. Ακριβώς κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου αβεβαιότητας ο Öcalan για άλλη μια φορά θέτει ως πρόταση την προβολή του για τη Μέση Ανατολή. Υπό αυτή την έννοια, ίσως η πιο ξεκάθαρη θέση ανήκει στον Öcalan .

Ερ.: Μπορείτε να επεκταθείτε λίγο στο τι κάνει τη θέση του Öcalan τόσο ξεκάθαρη;
Απ.: Η πολιτική του στάση στοχεύει να ξεπεράσει τον πόλεμο, τις συγκρούσεις και τις έντονες γραμμές που έχουν γίνει τείχη μεταξύ των λαών, αντ' αυτού υποστηρίζοντας την ειρήνη, τη συνύπαρξη και τη ρευστότητα.

Ερ.: Δεν μοιράζεστε πολλές λεπτομέρειες. Ποια είναι η εκτίμησή σας για τη θέση της κυβέρνησης ή της Πολιτείας;
Απ.: Η κυβέρνηση βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Θα επιδιώξει την ειρήνη με τους Κούρδους για να εξαλείψει την αβεβαιότητα και, ως εκ τούτου, θα γίνει κεντρικός παράγοντας στη Μέση Ανατολή; Ή θα προχωρήσει με τη «σιδερένια γροθιά σε βελούδινο γάντι» και θα μπει σε μια σκληρή σύγκρουση με τους Κούρδους στη Συρία; Το πρωταρχικό ερώτημα που πρέπει να επιλυθεί είναι αν τι αποφασίσουν μεταξύ αυτών των δύο επιλογών.

Ερ.: Λέτε ότι η Πολιτεία δεν έχει αποφασίσει ακόμη για αυτό το θέμα;
Απ.: Ακριβώς. Πιστεύω ότι η διαδικασία παραμένει αβέβαιη γιατί δεν έχει ληφθεί ακόμη σαφής απόφαση. Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν ανησυχίες, ιδιαίτερα μεταξύ της κουρδικής κοινωνίας και εκείνων που έχουν πληρώσει ένα τίμημα για την ειρήνη. Πολλοί περιγράφουν το δημόσιο αίσθημα ως «συγκρατημένη αισιοδοξία». Αυτό είναι φυσιολογικό για τέτοιες περιόδους. Επιπλέον, αυτή η κοινωνία έχει σοφία, εμπειρία και διδάγματα που αντλούνται από γεγονότα του παρελθόντος. Η «συγκρατημένη αισιοδοξία» είναι η πιο αποσταγμένη μορφή αυτής της σοφίας. Δεν είναι μόνο να είσαι αισιόδοξος. Αντικατοπτρίζει επίσης την προσπάθεια για δημιουργία ειρήνης. Η ειρήνη πρέπει να είναι το κοινό ιδανικό όλων όσων ζουν σε αυτή τη γη. Πρέπει όλοι να δουλέψουμε πιο σκληρά από ποτέ για να το πραγματοποιήσουμε.

Ερ.: Πολλοί επισημαίνουν τις περιφερειακές εξελίξεις και την ιστορική συγκυρία. Κάποιοι εστιάζουν μόνο στις ευκαιρίες, ενώ άλλοι βλέπουν μόνο απειλές. Τι θα λέγατε σε όσους διαφωνούν: «Υπάρχουν μεγάλες ευκαιρίες - Γιατί να συμμετέχουμε σε τέτοιες πρωτοβουλίες τώρα;»
Απ.: Ναι, βλέποντας κανείς ορισμένες προοπτικές, δεν μπορεί παρά να εκπλαγεί. Σύμφωνα με αυτές τις απόψεις, εάν οι Κούρδοι επενδύσουν στην «ειρήνη», θα χάσουν τη μεγάλη ευκαιρία—δηλαδή την προοπτική της ανεξαρτησίας των Κούρδων. Αλλά αν δεν υπάρξει ειρήνη τώρα, θα ανοίξουν πραγματικά οι πόρτες της ευκαιρίας για τους Κούρδους; Θα επιτύχουν την ελευθερία, παρακάμπτοντας τις συγκρούσεις των μεγάλων δυνάμεων; Αυτό το σενάριο ενέχει τεράστιους κινδύνους. Από την αρχή, ο Öcalan έχει προειδοποιήσει ότι η ανάληψη τέτοιων κινδύνων θα μπορούσε να φέρει όχι μόνο ιστορική επιτυχία αλλά και ιστορική καταστροφή. Η θεωρία του για τον δημοκρατικό συνομοσπονδισμό βασίζεται ακριβώς σε αυτές τις δύο δυνατότητες. Ο Öcalan δεν ανέπτυξε αυτή τη θεωρία επειδή της έλειπε ο «κουρδισμός», αλλά επειδή δίνει προτεραιότητα στην ασφάλεια των Κούρδων όσο και στην ελευθερία τους.

Ερ.: Τι μπορεί να πει κανείς για τη στάση της Πολιτείας απέναντι σε αυτή τη θεωρία;
Απ.: Το ίδιο το κράτος έχει δύο αντικρουόμενες τάσεις. Από τη μία πλευρά, μπορεί να εμπλακεί θετικά με τη θεωρία του Öcalan, που απαιτεί συνύπαρξη και δημοκρατική επίλυση. Από την άλλη πλευρά, θα μπορούσε να διπλασιάσει την καταστολή. Το κουρδικό κίνημα και ο Öcalan παραμένουν ξεκάθαροι στην επιδίωξή τους για ειρήνη. Όταν το κράτος επιτύχει παρόμοια σαφήνεια, θα ξεκινήσει η πραγματική «διαδικασία». Μπορεί να μην ονομάζεται ακόμη «διαδικασία επίλυσης», αλλά η ειρήνη είναι ένα ουσιαστικό πρώτο βήμα προς την επίλυση.

Ερ.: Υπάρχουν τόσα πολλά ζητήματα που πρέπει να εξεταστούν: η πιθανότητα ειρήνης, οι διορισμοί διαχειριστών, η σύγκρουση στη Rojava, οι στρατιωτικές επιχειρήσεις και πολλά άλλα. Αυτές οι εξελίξεις δεν υπονομεύουν την αισιοδοξία του κοινού;
Απ.: Ως αντιπροσωπεία, επικεντρωνόμαστε στο να προωθήσουμε τα πράγματα θετικά. Φυσικά, κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να αποτρέψουμε αρνητικές εξελίξεις. Αλλά η ευθύνη ανήκει σε ολόκληρη την κοινωνία να προχωρήσει αυτή η διαδικασία παρά τα προβλήματα. Καθώς η διαδικασία εξελίσσεται, θα έχουμε ευκαιρίες να συζητήσουμε κάποια θέματα πιο ανοιχτά.

Α.

Με πληροφορίες από το Medyanews