Πώς ελήφθη η απόφαση αποχώρησης του PKK από την Τουρκία και τι ακολουθεί;

Σε μια ανακεφαλαίωση των όσων συνέβησαν τους τελευταίους μήνες, μετά τη χειραψία του προέδρου του Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος (MHP) Devlet Bahçeli  με τον συμπρόεδρο του Κόμματος Ισότητας και Δημοκρατίας των Λαών (DEM Κόμμα) Tuncer Bakırhan και άλλους εκπροσώπους του κόμματος στο Κοινοβούλιο την 1η Οκτωβρίου 2024, μια νέα συζήτηση προέκυψε στην Τουρκία σχετικά με την επίλυση του κουρδικού ζητήματος. Καθώς αυτές οι συζητήσεις συνεχίζονταν, ο Bahçeli επέστρεψε στο βήμα του κοινοβουλίου στις 22 Οκτωβρίου, αυτή τη φορά δηλώνοντας: «Ας έρθει ο Abdullah Öcalan  να μιλήσει στο Κοινοβούλιο».

Δημοκρατική πολιτική και νομική διάσταση
Μετά από αυτές και πολλές παρόμοιες δηλώσεις, ξεκίνησαν συναντήσεις με τον Abdullah Öcalan, ο οποίος κρατούνταν για πολύ σε αυστηρή απομόνωση. Στην πρώτη του συνάντηση με τον ανιψιό του, βουλευτή του Κόμματος DEM, Ömer Öcalan , ο Abdullah Öcalan έστειλε το εξής μήνυμα: «Εάν δημιουργηθούν οι συνθήκες, μπορώ να μετατοπίσω τη διαδικασία από το πεδίο της σύγκρουσης σε ένα πεδίο δικαίου και πολιτικής». Στην επόμενη περίοδο, ο Öcalan  έστειλε διάφορα μηνύματα σχετικά με τις τρέχουσες συναντήσεις. Σε δήλωσή του που εκδόθηκε στις 27 Φεβρουαρίου με τίτλο «Κάλεσμα για Ειρήνη και μια Δημοκρατική Κοινωνία», δήλωσε ότι το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) είχε επιτύχει τον στόχο του και ως εκ τούτου θα έπρεπε να αυτοδιαλυθεί. Ο Öcalan ολοκλήρωσε το κάλεσμά του δηλώνοντας: «Αναμφίβολα, η πρακτική κατάθεση των όπλων και η διάλυση του PKK απαιτεί την αναγνώριση της νομικής και δημοκρατικής πολιτικής διάστασης».

Σύσταση Επιτροπής
Σύμφωνα με τις απαιτήσεις του καλέσματος, το PKK συμφώνησε και αποφάσισε να αυτοδιαλυθεί. Στις 11 Ιουλίου [ΣτΜ: 2025], ανακοίνωσε στον κόσμο την πρόθεσή του να αποσύρει τα όπλα, μέσω μιας συμβολικής τελετής καύσης όπλων, τονίζοντας την ανάγκη για πολιτικά και νομικά βήματα προς τη συμμετοχή στη δημοκρατική πολιτική. Μετά από αυτή την εξέλιξη, ιδρύθηκε στο Κοινοβούλιο η Επιτροπή για την Εθνική Αλληλεγγύη, την Αδελφότητα και τη Δημοκρατία. Κατά τη διάρκεια μιας περιόδου εργασίας δύο μηνών, η επιτροπή άκουσε πολλά άτομα και ομάδες που προσέφεραν απόψεις για το κουρδικό ζήτημα και την επίλυσή του.

Η διαδικασία έφτασε σε αμοιβαίο αδιέξοδο
Ενώ η επιτροπή συνέχιζε τις εργασίες της, πολλά πολιτικά κόμματα, ιδιαίτερα το Καλό Κόμμα (IYI), καθώς και μέσα ενημέρωσης όπως η εφημερίδα και η τηλεόραση Sözcü, η Halk TV και η εφημερίδα Cumhuriyet, μαζί με τους κύκλους που ελέγχουν αυτές τις πλατφόρμες, υιοθέτησαν μια ολοένα και πιο σκληρή στάση κατά της διαδικασίας και προσπάθησαν να την σαμποτάρουν. Ταυτόχρονα, το κράτος και η κυβέρνηση δεν έλαβαν πολιτικά ή νομικά μέτρα, γεγονός που ενθάρρυνε περαιτέρω τους αντιπάλους της διαδικασίας. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που ελήφθησαν, αυτές και παρόμοιες εξελίξεις οδήγησαν σε νέες εντάσεις και η διαδικασία έφτασε σε αδιέξοδο. Οι συναντήσεις και οι μηχανισμοί που δημιουργήθηκαν μεταξύ του κράτους και του PKK δεν μπόρεσαν να ξεπεράσουν αυτό το αδιέξοδο.

Ο Öcalan  παρενέβη και εκτόνωσε την ένταση
Σύμφωνα με πηγές, καθώς οι εντάσεις συνέχιζαν να αυξάνονται και το αδιέξοδο παρέμενε, ο Abdullah Öcalan παρενέβη. Ο ηγέτης του κουρδικού λαού τόνισε ότι το τραπέζι των διαπραγματεύσεων δεν πρέπει να διαλυθεί, ότι η διαδικασία θα μπορούσε να προχωρήσει και μάλιστα να αποκτήσει νέα δυναμική.
Κατά τον καθορισμό των επόμενων βημάτων που έπρεπε να γίνουν, ο Öcalan  φέρεται να προσπάθησε να αποδυναμώσει τα επιχειρήματα των κύκλων που αντιτίθενται στην επίλυση του προβλήματος. Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με την κρατική αντιπροσωπεία, συζητήθηκαν διάφορες επιλογές και ο Öcalan τόνισε ότι δεν θα ήταν σκόπιμο να εισέλθουν ομάδες ανταρτών στην Τουρκία χωρίς προηγούμενες νομικές ρυθμίσεις -σύμφωνα με πηγές, μάλιστα, απέρριψε κατηγορηματικά μια τέτοια πρόταση.

Πώς ελήφθη η απόφαση αποχώρησης;
Ο Öcalan δήλωσε ότι αγωνίζεται για περισσότερα από 30 χρόνια για τον τερματισμό του ένοπλου αγώνα και ότι το ΡΚΚ, συγκαλώντας το συνέδριό του, υποστήριξε αυτόν τον στόχο. Τόνισε ότι χρειαζόταν ένα βήμα για να ενισχυθεί η απόφαση για τον τερματισμό του ένοπλου αγώνα και είπε ότι θα ήταν πιο σκόπιμο οι δυνάμεις του ΡΚΚ που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην Τουρκία να αποσυρθούν από τη χώρα, σημειώνοντας ότι αυτό θα έφερνε επίσης τέλος στην υπάρχουσα ένταση.

Μια νέα έκκληση
Ο Öcalan δήλωσε επίσης ότι τέτοια βήματα θα εξάλειφαν πιθανούς λόγους για προκλήσεις και δολιοφθορές. Μετά από συναντήσεις και διαβουλεύσεις, απηύθυνε νέα έκκληση προς το ΡΚΚ, το οποίο είχε προηγουμένως δηλώσει τη διάλυσή του. Το ΡΚΚ ανταποκρίθηκε σε αυτή τη νέα έκκληση και αποφάσισε να αποσύρει τις δυνάμεις του από την Τουρκία.

Δεν σημειώθηκαν επεισόδια
Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, με βάση τις αποφάσεις που ελήφθησαν στο συνέδριο, οι αντάρτικες δυνάμεις που σταθμεύουν σε δύο περιοχές της Τουρκίας προετοιμάστηκαν για αποχώρηση και ξεκίνησαν. Οι αναφορές δείχνουν ότι δεν υπήρξε επαφή ή σύγκρουση μεταξύ των αντάρτικων ομάδων και του στρατού κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας. Οι αντάρτικες δυνάμεις έφτασαν με ασφάλεια στην καθορισμένη περιοχή και συμμετείχαν στο δελτίο τύπου που οργανώθηκε εκεί. Σημειώθηκε επίσης ότι, ανάλογα με τις εξελίξεις, η διαδικασία αποχώρησης θα μπορούσε να διαρκέσει αρκετούς μήνες.

Τι θα συζητηθεί στη συνάντηση;
Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, η συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί στις 30 Οκτωβρίου μεταξύ των μελών της Αντιπροσωπείας του Ιμραλί, Pervin Buldan και Mithat Sancar , και του Προέδρου του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) και Προέδρου Tayyip Erdoğan, θα ασχοληθεί με αυτά τα ζητήματα, μαζί με πολλά άλλα. Αναμένεται ότι ο Erdoğan θα ενημερωθεί για τις δηλώσεις και τα μηνύματα του Öcalan σχετικά με την επίλυση του κουρδικού ζητήματος, καθώς και για τη θέση και την αποφασιστικότητά του που εκφράστηκαν κατά τη διάρκεια των συναντήσεων. Η συζήτηση αναμένεται επίσης να διευκρινίσει την προσέγγιση του Erdoğan στο ζήτημα και την πιθανή επίλυσή του.

Η επιτροπή ενδέχεται να πραγματοποιήσει επίσκεψη μετά τη συνάντηση
Η συνάντηση αναμένεται επίσης να καλύψει νέα βήματα που αποσκοπούν στη δημιουργία μιας πιο σταθερής βάσης για την τρέχουσα διαδικασία. Επιπλέον, είναι πιθανό να συζητηθούν σχέδια για νομικές ρυθμίσεις που θα επιτρέπουν την επιστροφή των αντάρτικων δυνάμεων στην Τουρκία και τη συμμετοχή τους στην πολιτική, καθώς και το κατά πόσον η κοινοβουλευτική επιτροπή θα επισκεφθεί το Ιμραλί. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που ελήφθησαν, μετά τη συνάντηση αυτή, η επιτροπή αναμένεται να συναντηθεί με τον Abdullah Öcalan.

Α.

Με πληροφορίες από το ANF