Εβδομήντα Νομπελίστες υπέρ του Öcalan!

Προς:

την Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης

το Ευρωπαϊκό Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

την Ευρωπαϊκή Επιτροπής για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων και 

την Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ

26 Ιουλίου 2024

Εμείς, οι υπογεγραμμένοι νομπελίστες, γράφουμε για να εκφράσουμε τη συνεχή και βαθύτερη ανησυχία μας για τις συνθήκες υπό τις οποίες κρατείται ο Κούρδος ηγέτης Abdullah Öcalan, παρά τις επίμονες προσπάθειες της οικογένειάς του, των δικηγόρων του και άλλων, κατά τη διάρκεια της 25ετούς φυλάκισής του στο Ιμραλί της Τουρκίας. Αυτές οι συνθήκες έχουν επιδεινωθεί από την τελευταία επικοινωνία του με τον έξω κόσμο στις 25 Μαρτίου 2021, όπως περιγράφεται παρακάτω.

Με την ιδιότητά σας ως ευρωπαϊκές και διεθνείς οντότητες, επιφορτισμένες με την προώθηση και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την πρόληψη των βασανιστηρίων, οι δεκαετίες φυλάκισής του και οι διάφορες παραβιάσεις των δικαιωμάτων του από την τουρκική κυβέρνηση κατά τη διάρκεια της φυλάκισής του δεν είναι κάτι νέο για εσάς. Ούτε είναι η πρώτη φορά που κάτοχοι του βραβείου Νόμπελ γράφουν για τη φυλάκιση του κ.Öcalan και άλλων πολιτικών κρατουμένων στην Τουρκία.

Τον Ιανουάριο του 2019, την εποχή των απεργιών πείνας στις φυλακές σε όλη την Τουρκία, με επικεφαλής τη φυλακισμένη Κούρδισσα βουλευτή Leyla Güven, 50 νομπελίστες υπέγραψαν επιστολές για την υποστήριξη των απεργών πείνας, ζητώντας τον τερματισμό της απομόνωσης του Öcalan. Οι διάφορες επιστολές που υπογράψαμε τότε απευθυνόντουσαν στην Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων (CPT), τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Συμβούλιο της Ευρώπης και τον Πρόεδρο Ερντογάν.

Γράφουμε ξανά γιατί, αν και οι δικηγόροι του Öcalan μπόρεσαν τελικά να συναντηθούν πέντε φορές μαζί του το 2019 πιθανότατα λόγω των απεργιών πείνας και της διεθνούς πίεσης, ήταν οι πρώτες τέτοιες συναντήσεις από το 2011 και έκτοτε δεν τους επετράπη να τον ξαναδούν. Μέχρι πρόσφατα, όπως σημειώθηκε παραπάνω, η τελευταία γνωστή εξωτερική επαφή του ήταν ένα τηλεφώνημα με τον αδελφό του στις 25 Μαρτίου 2021. Καθώς εξέφραζε τη διαφωνία του [ΣτΜ: κατά τη διάρκεια της συνομιλίας] με τη μείωση του δικαιώματός του στην επικοινωνία και έλεγε ότι «πρέπει να εφαρμοστεί ο νόμος» και να επιτραπεί στους δικηγόρους του να συναντηθούν μαζί του, η κλήση διακόπηκε. Είχε διαρκέσει μόνο δύο λεπτά.

Η ανησυχία των υπογράφοντων αυτή την ανοιχτή επιστολή - και άλλων σε όλη τη διεθνή κοινότητα - δεν προέρχεται μόνο από την απομόνωσή του και τις συνεχείς παραβιάσεις των δικαιωμάτων του αλλά και από την προφανή έλλειψη ουσιαστικών προσπαθειών από τις ευρωπαϊκές οντότητες που αναφέρονται εδώ καθώς και την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ για λογαριασμό του. Ενώ τα δικαιώματά του διασφαλίζονται βάσει του τουρκικού συντάγματος και της εσωτερικής νομοθεσίας, βάσει καταστατικών και κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μέσω του διεθνούς δικαίου, τίποτα από αυτά δεν φαίνεται να έχει σημασία.

Σε μια προσπάθεια να τερματιστεί η incommunicado κράτηση [ΣτΜ: χωρίς καμία επικοινωνία με τον έξω κόσμο] του Öcalan , οι δικηγόροι του προσέφυγαν στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών (OHCHR) στις 29 Ιουλίου 2022, ως έσχατη λύση, λόγω της εξάντλησης των εσωτερικών ένδικων μέσων, συμπεριλαμβανομένου του Τουρκικού Συνταγματικού Δικαστηρίου (AYM). Ζήτησαν επίσης ασφαλιστικά μέτρα κατά του περιορισμού που εμποδίζει κάθε είδους επικοινωνία με τον κ. Öcalan. Το OHCHR προέτρεψε την Τουρκία να τερματίσει την incommunicado κράτηση και να του επιτρέψει την άμεση και απεριόριστη πρόσβαση στους δικηγόρους του. 

Αντί να συμμορφωθεί με την εντολή, η τουρκική κυβέρνηση υπερασπίστηκε αυτές τις απαγορεύσεις χωρίς νομική βάση στις απαντήσεις της προς την Επιτροπή. Δεν έχουν γίνει περαιτέρω βήματα εκ μέρους της OHCHR.

Από τους τρεις ευρωπαϊκούς φορείς στους οποίους απευθυνόμαστε με την παρούσα επιστολή, η CPT είχε τη μεγαλύτερη πρόσβαση στη φυλακή του Ιμραλί και τους κρατούμενους της και έχει συντάξει 30 εκθέσεις σχετικά με τις επισκέψεις της εκεί. Παρόλα αυτά, δεν είναι σαφές τι αντίκτυπο είχαν οι επισκέψεις και οι αναφορές αυτές στη μεταχείριση του Öcalan . Για παράδειγμα, ενώ η CPT ανακοίνωσε ότι επισκέφθηκε τη φυλακή τον Σεπτέμβριο του 2022, σε μια επακόλουθη συνάντηση με τους δικηγόρους του, αρνήθηκε να τους παράσχει οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με την επίσκεψη. Όμως, ως αποτέλεσμα της αυξανόμενης διεθνούς πίεσης, σε ένα δελτίο τύπου της 23ης Φεβρουαρίου 2024, η CPT επιβεβαίωσε τελικά ότι τα μέλη της είχαν δει και είχαν μιλήσει με τον κ. Öcalan και τρεις άλλους κρατούμενους που κρατούνταν εκεί κατά την επίσκεψή του το 2022. Παρόλο που η επιτροπή είχε συντάξει έκθεση σχετικά με εκείνη την επίσκεψη το καλοκαίρι του 2023, η τουρκική κυβέρνηση δεν ενέκρινε τη δημοσιοποίηση της. Στα 25 χρόνια της απομόνωσης του κ. Öcalan στο Ιμραλί, μόνο τρεις από τις 30 εκθέσεις που έχει συντάξει η CPT [ΣτΜ: η CPT δημοσιοποιεί τις αναφορές της συνολικά περίπου μια φορά το χρόνο] δεν έχουν πάρει άδεια να δημοσιοποιηθούν. 

Το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έδωσε άδεια να δημοσιοποιήθεί αυτή η τελευταία έκθεση είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό γιατί στην προηγούμενη έκθεσή της η CPT δεν είχε τίποτα θετικό να πει σχετικά με τη μεταχείριση των κρατουμένων στο Ιμραλί. Επιπλέον, η CPT δικαιούται να κινήσει διαδικασία για τη δημοσιοποίηση των παρατηρήσεών της χωρίς την έγκριση της [ΣτΜ: τουρκικής] κυβέρνησης. Μπορεί επίσης να κινήσει δράση κατά κρατών που δεν συμμορφώνονται με τις συστάσεις της σχετικά με τις συνθήκες και τη μεταχείριση των κρατουμένων. Ωστόσο, η επιτροπή δεν έχει λάβει αυτά τα μέτρα. 

Όλα αυτά εγείρουν το ερώτημα: ποιον προστατεύει η CPT; Το ίδιο το κράτος ή τους ανθρώπους τα δικαιώματα των οποίων είναι καθήκον της να υπερασπιστεί; Το ίδιο θα μπορούσε να ζητηθεί και από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), το οποίο δήλωσε ότι η επιβαρυντική ισόβια κάθειρξη που επιβλήθηκε στον κ. Öcalan το 2014 είναι ενάντια στην απαγόρευση των βασανιστηρίων και ότι πρέπει να γίνουν κάποιες αλλαγές στη νομοθεσία. Η Επιτροπή Υπουργών έχει σκοπό να παρακολουθεί και να διασφαλίζει την εφαρμογή των αποφάσεων του ΕΔΑΔ. Η Τουρκία δεν έχει εφαρμόσει αυτήν την απόφαση, ωστόσο η Επιτροπή Υπουργών έθεσε αυτό το θέμα στην ατζέντα της μόλις το 2021, επτά χρόνια μετά το γεγονός και μέχρι στιγμής, δεν έχει λάβει καμία αποτελεσματική δράση για την εφαρμογή της. 

Καλούμε όλα αυτά τα όργανα να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά την προστασία των δικαιωμάτων του Abdullah Öcalan.

Ο Πρόεδρος Ερντογάν έχει ο ίδιος αναγνωρίσει ότι ο μόνος δρόμος προς την ειρήνη μεταξύ του τουρκικού και του κουρδικού λαού είναι μέσω του διαλόγου και της διαπραγμάτευσης με τον Abdullah Öcalan, όπως αποδείχθηκε κατά τις συνομιλίες του Όσλο (2009-2011) και τη διαδικασία του Ιμραλί (2013-2015). Αν και οι διαπραγματεύσεις δεν απέδωσαν καρπούς εκείνη την εποχή, το γεγονός ότι έλαβαν χώρα είναι η απόδειξη ότι οι διαπραγματεύσεις είναι ο δρόμος προς τα εμπρός. Και αυτές πρέπει να γίνουν με τον κ. Öcalan. 

Ζητάμε την απελευθέρωσή του από το Ιμραλί και την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων που έχουν διακοπεί. Οι άνθρωποι του κόσμου θέλουν ειρήνη και ένα ασφαλές μέλλον, ενωνόμαστε μαζί τους σε αυτήν την επιθυμία.

Με εκτίμηση,

Jody Williams, Nobel Ειρήνης (1997)

Peter AGRE, Χημείας, ΗΠΑ, 2003

Thomas R. Cech, Χημείας ΗΠΑ, 1989

Martin CHALFIE, Χημείας, ΗΠΑ, 2008

Aaron CIECHANOVER, Χημείας, Ισραήλ, 2004

Johann DEISENHOFER, Χημείας, Γερμανία, 1988

Gerhard ERTL, Χημείας, Γερμανία,2007

Joachim FRANK, Χημείας, ΗΠΑ/ Γερμανία, 2017

Walter GILBERT, Χημείας ΗΠΑ, 1980

Alan HEEGER, Χημείας, ΗΠΑ, 2000

Richard henderson, Χημείας, Ηνωμένο Βασίλειο, 2017

Robert HUBER, Χημείας, Γερμανία, 1988

Martin karplus, Χημείας, ΗΠΑ, 2013

Roger D. KORNBERG, Χημείας, ΗΠΑ, 2006

Yuan t. Lee, Χημείας, Ιαπωνία, 1986

Michael LEVITT, Χημείας, ΗΠΑ/Ισραήλ/Ηνωμένο Βασίλειο, 2013

Hartmut MICHEL, Χημείας, Γερμανία, 1988

Paul L. MODRICH, Χημείας, ΗΠΑ, 2015

John C. POLANYI, Χημείας, Καναδάς, 1986

Jean-Pierre SAUVAGE, Χημείας, Γαλλία, 2016

Richard R. SCHROCK, Χημείας, ΗΠΑ, 2005

Sir james Fraser STODDART, Χημείας, ΗΠΑ/Ηνωμένο Βασίλειο, 2016

Arieh WARSHEL, Χημείας, Ισραήλ, 2013

Sir Oliver HART, Οικονομικών, ΗΠΑ/Ηνωμένο Βασίλειο, 2016

finn e. KYDLAND, Οικονομικών, Νορβηγία, 2004

Eric S. MASKIN, Οικονομικών, ΗΠΑ, 2007

Edmund S. PHELPS, Οικονομικών, ΗΠΑ, 2006

J. M. COETZEE, Λογοτεχνίας, Νότια Αφρική, 2003

Elfriede JELINEK, Λογοτεχνίας, Αυστρία, 2004

Herta MÜLLER, Λογοτεχνίας, Γερμανία, 2009

Orhan PAMUK, Λογοτεχνίας, Τουρκία, 2006

Wole SOYINKA, Λογοτεχνίας, Νιγηρία, 1986

Harvey J. ALTER, Ιατρικής, ΗΠΑ, 2020

Andrew Z. FIRE, Ιατρικής, ΗΠΑ, 2006

H. Robert HORVITZ, Ιατρικής, ΗΠΑ, 2002

Tim HUNT, Ιατρικής, Ηνωμένο Βασίλειο, 2001

Louis J. IGNARRO, Ιατρικής, ΗΠΑ, 1998

Barry J. MARSHALL, Ιατρικής, Αυστραλία,2005 

Ardem PATAPOUTIAN, Ιατρικής, Λίβανος/ΗΠΑ, 2021

Sir Peter J. RATCLIFFE, Ιατρικής, Ηνωμένο Βασίλειο, 2019

Charles M. RICE, Ιατρικής, ΗΠΑ, 2020

Sir Richard J. ROBERTS, Ιατρικής, ΗΠΑ/Ηνωμένο Βασίλειο, 1993

Michael ROSBASH, Ιατρικής, ΗΠΑ, 2017

Gregg L. SEMENZA, Ιατρικής, ΗΠΑ, 2019

Jack W. SZOSTAK, Ιατρικής, Ηνωμένο Βασίλειο /ΗΠΑ, 2009

Mairead CORRIGAN-MAGUIRE, Ειρήνης, Ιρλανδία, 1976

Shirin EBADI, Ειρήνης, ΗΠΑ, 2003

Adolfo Perez ESQUIVEL, Ειρήνης, Αργεντινή, 1980

Dmitry MURATOV, Ειρήνης, Ρωσία, 2021

Oscar Arias SANCHEZ, Ειρήνης, Κόστα Ρίκα, 1987

Kailash SATYARTHI, Ειρήνης, Ινδία, 2014

Rigoberta Menchu TUM, Ειρήνης, Γουατεμάλα, 1992

Jody WILLIAMS, Ειρήνης, ΗΠΑ, 1997

Barry Clark BARISH, Φυσικής, ΗΠΑ, 2017

J. Georg BEDNORZ, Φυσικής, Γερμανία, 1987

Steven CHU, Φυσικής, ΗΠΑ, 1997

Albert FERT, Φυσικής, Γαλλία, 2007

Sheldon GLASHOW, Φυσικής, ΗΠΑ, 1979

David J. GROSS, Φυσικής, ΗΠΑ, 2004

Serge HAROCHE, Φυσικής, Γαλλία, 2012

Gerardus 't HOOFT, Φυσικής, Ολλανδία, 1999

Takaaki KAJITA, Φυσικής, Ιαπωνία, 2015

Ferenc KRAUSZ, Φυσικής, Αυστρία, 2023

John C. MATHER, Φυσικής, ΗΠΑ, 2006

Michel MAYOR, Φυσικής, Ελβετία, 2019

Konstantin NOVOSELOV, Φυσικής, Ηνωμένο Βασίλειο, 2010

Giorgio PARISI, Φυσικής, Ιταλία, 2021

Roger PENROSE, Φυσικής, Ηνωμένο Βασίλειο, 2020

Robert Woodrow WILSON, Φυσικής, ΗΠΑ, 1978

David J. WINELAND, Φυσικής, ΗΠΑ, 2012

Α.

Με πληροφορίες από Medyanews